lundi 2 novembre 2009

θεματικό λεξιλόγιο 'Γλώσσα'








Συνεχίζονται οι κατάλογοι λέξεων με θεματικό περιεχόμενο. Το θέμα της 'γλώσσας' είναι από τα πιο προφανή σε ένα μάθημα διδασκαλίας των Ελληνικών ως ξένη γλώσσα σε προχωρημένους. Καθώς επίσης αποτελεί τη δεύτερη θεματική ενότητα του βιβλίου 'Νεοελληνική γλώσσα' για την Γ' Γυμνασίου, το λεξιλόγιο απευθύνεται και στους μαθητές των ελληνικών σχολείων του εξωτερικού που έχουν καλό επίπεδο Ελληνικών και χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο βιβλίο του ΟΕΔΒ, όπως οι μαθητές των τμημάτων ελληνικής γλώσσας στη Γαλλία .


Γλώσσα

μητρική γλώσσα
δεύτερη γλώσσα / ξένη γλώσσα
διγλωσσία
δίγλωσσος, πολύγλωσσος

φυσικός ομιλητής
γλωσσομάθεια
ομόγλωσσος / αλλόγλωσσος

ισχυρή γλώσσα / ασθενής γλώσσα
γλωσσολογία


εθνική γλώσσα
κοινή γλώσσα
επίσημη γλώσσα
πρότυπη γλώσσα
μειονοτική γλώσσα
διάλεκτος / γεωγραφική ποικιλία
τοπικό ιδίωμα
ιδιωματισμός
ντοπιολαλιά
κοινωνιόλεκτος / κοινωνική ποικιλία
δανεισμός

Ελληνική γλώσσα

αρχαία ελληνική
ελληνιστική κοινή
βυζαντινή / μεσαιωνική
αττικισμός
λόγια / δημώδης
νέα ελληνική

κοινωνική διγλωσσία
γλωσσικό ζήτημα
αρχα'ί'ζουσα
καθαρεύουσα
δημοτική

πολυτονικό / μονοτονικό / ατονικό σύστημα
ιστορική ορθογραφία


Επίπεδα γλώσσας και ύφους

επίσημο
επιστημονικό
λα'ι'κό
λα'ι'κότροπο
λόγιο
λογοτεχνικό
οικείο
καθημερινό / προφορικό
χυδαίο
παρωχημένο
παιδικό

(από το βιβλίο του ΟΕΔΒ 'Γλωσσικές ασκήσεις για το Λύκειο')

Αξιολογικά επίθετα για τη γλώσσα ενός κειμένου

κομψή / άκομψη
εκφραστική
απλή
απλο'ι'κή
κατανοητή / ακατανόητη
μεταφορική
αλληγορική
συνθηματική
προσωπική
ρητορική
ασυνήθιστη
ποιητική / αντιποιητική
φτωχή
αναλυτική / συνθετική


Αξιολογικά επίθετα για το ύφος ενός κειμένου

καλαίσθητο / ακαλαίσθητο
πυκνό
λιτό
απέριττο
σφικτό /χαλαρό
πομπώδες
υψηλό
λυρικό
ανιαρό
άτονο
αφελές
πλαδαρό
φροντισμένο / αφρόντιστο
καλοδουλεμένο
γλαφυρό
ευτράπελο
ποιητικό
πεζό
συμβολικό
προσωπικό
τεχνητό / φυσικό
επιτηδευμένο / ανεπιτήδευτο
δηκτικό
γλυκανάλατο
αδόκιμο
ακαδημα'ι'κό (ψυχρό)

(από το βιβλίο του ΟΕΔΒ 'Έκφραση έκθεση για τη Β' λυκείου)

Υπενθυμίζω ότι για την ερμηνεία των άγνωστων λέξεων προτείνω το λεξικό του ιδρύματος Τριανταφυλλίδη αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Χρησιμοποιήστε και 'τη σύνθετη αναζήτηση' για περισσότερες πληροφορίες και την αναζήτηση στα 'σώματα κειμένων' για παραδείγματα .



Στις παρακάτω διευθύνσεις υπάρχουν εξαιρετικές μελέτες για την ελληνική γλώσσα, την ιστορία της, τις διαλέκτους κ.λ.π. :
Ενδιαφέροντα άρθρα υπάρχουν επίσης και στις διευθύνσεις ιστοσελίδων προηγούμενης δημοσίευσης για την Ίστορία της ελληνικής γλώσσας'.
Για τον 'δανεισμό' στην ελληνική γλώσσα πατήστε εδώ.

Aucun commentaire: