Δραστηριότητα για εξάσκηση στον τύπο του εξεταστικού θέματος Χρήση γλώσσας του Πιστοποιητικού Ελληνομάθειας (επίπ. Γ1, Γ2)

Παρίσι - Αθήνα

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα του βιβλίου του Β. Αλεξάκη Παρίσι - Αθήνα και αναφέρεται στην προσωπική εμπειρία του αφηγητή κατά την εκμάθηση της γαλλικής ως ξένης γλώσσας.

....Φυσικά, δεν γινόταν να δώσω κείμενό μου με μία έστω ανορθογραφία. Προσπαθούσα να επιβιώσω ως δημοσιογράφος. Αισθανόμουν συνεχώς υποχρεωμένος να αποδεικνύω ότι ήξερα καλά τη γλώσσα. Ήμουν βέβαιος ότι το παραμικρό λάθος μπορούσε να με ζημιώσει ανεπανόρθωτα. Και δεν έπεσα έξω: κινδύνεψα να μην μπορέσω να συναντήσω έναν από τους αρχισυντάκτες κάποιου παρισινού περιοδικού, στο οποίο σκόπευα να πουλήσω μια σειρά συνεντεύξεων, εξαιτίας ενός λάθους που έκανα στο τηλέφωνο μιλώντας με τη γραμματέα του. Για κακή μου τύχη, χρησιμοποίησα τη φράση à tout hasard, που σημαίνει “για κάθε ενδεχόμενο”, προφέροντας το δεύτερο t της λέξης tout σαν να άρχιζε από φωνήεν η επόμενη λέξη. Θυμάμαι την αντίδρασή της: βουβάθηκε εντελώς. Κατόπιν, σαν δασκάλα που απευθύνεται στον πλέον καθυστερημένο μαθητή της, επανέλαβε τη φράση, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό ανάμεσα στο του και το αζάρ. Αν είχα ν' αντιμετωπίσω τον αθηναïκό τύπο, θα το έκανα φυσικά με μεγαλύτερη άνεση: τα ενδεχόμενα σφάλματά μου δεν θα δημιουργούσαν την υποψία ότι μπορεί και να μην ήξερα καλά ελληνικά. Άλλωστε, τα λάθη που κάνει κανείς στη δική του γλώσσα ανήκουν, κατά κάποιο τρόπο, σ΄αυτήν, συμμετέχουν στην εξέλιξή της και καμιά φορά επιβάλλονται. Τα περισσότερα λάθη που έκανα μικρός αναιρέθηκαν από μόνα τους χάρη στην απλοποίηση της γραφής και την κατάργηση των πνευμάτων και της περισπωμένης. Ομολογώ ότι αυτή η αλλαγή, όσο φυσιολογική κι αν είναι, με δυσαρεστεί μερικές φορές, γιατί βελτίωσα αρκετά την ορθογραφία μου στο μεταξύ, ώστε να γράφω σωστά τη λέξη επανειλημμένως και να θυμάμαι ότι ηθοποιός παίρνει ψιλή και ηλικία δασεία. Χωρίς πνεύματα οι λέξεις μου φαίνονται λιγότερο γοητευτικές – σαν να τους αφαιρέσαμε τα σκουλαρίκια τους.

Δεν φοβάμαι πια μήπως μου ξεφύγει κανένα λάθος στα γαλλικά. Διεκδικώ τα λάθη μου, όπως διεκδικώ και την ιδιαιτερότητα της προφοράς μου. Τον καιρό που έψαχνα δουλειά στο Παρίσι, αντέγραφα τόσο πιστά τη γαλλική προφορά που μερικοί συνομιλητές μου δε μάντευαν καν ότι ήμουν ξένος. Αργότερα αποδοκίμασα το μιμητισμό μου και σταμάτησα να κάνω προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Η προφορά μου γίνεται όλο και πιο έντονα ξενική: οι συνεργάτες της ραδιοφωνικής εκπομπής της Φρανς-Κυλτύρ, στην οποία συμμετέχω κι εγώ, αναρωτιούνται μάλιστα μήπως το κάνω επίτηδες να τονίζω έτσι τις λέξεις. Αν συνεχιστεί αυτή η εξέλιξη, σε λίγο καιρό θα δίνω την εντύπωση ότι δεν έζησα ποτέ στη Γαλλία. Δεν έφτασα δα και στο σημείο να κάνω εσκεμμένα λάθη: αυτά που κάνω άθελά μου είναι αρκετά. Αλλά δεν με ενοχλούν πια. Θεωρώ ότι πρέπει να ξέρει κανείς πολύ καλά τη γλώσσα για να μπορεί να κάνει τα λάθη που κάνω εγώ...

(Βασίλη Αλεξάκη, Παρίσι – Αθήνα)

Να βρείτε και να γράψετε ποιες λέξεις/ φράσεις του κειμένου μπορούν να αντικατασταθούν από τις παρακάτω :

επιζήσω, σαγηνευτικές, στενοχωρεί, μουγγάθηκε, ορθογραφικό λάθος, πιθανά, κυριαρχούν, ηθελημένα, ατυχία, παραγράφτηκαν, οριστικά και αμετάκλητα, προσωπικό χαρακτήρα, σκόπιμα, μιμούμουν, περισσότερο, επέκρινα.

Διαβάστε, αν θέλετε, μερικές σκέψεις του Β. Αλεξάκη στη διεύθυνση http://eranistis.net/wordpress/?p=19258 (και προσέξτε το όμορφο σχόλιο: Οι γλώσσες είναι ανοιχτοί υπέροχοι χώροι και ανάμεσά τους υπάρχουν γεφυρούλες που πας από τη μια στην άλλη και όλες τελικά ενώνονται μεταξύ τους...)